కాళిదాసు ఒక ప్రఖ్యాత ప్రాచీన భారతీయ సంస్కృత నాటక రచయిత మరియు కవి. భారతదేశపు గొప్ప సాహిత్య ప్రముఖులలో ఒకరైన కాళిదాసు 4వ శతాబ్దం కి చెందినవాడని బహుశా గుప్తుల కాలం కవి అని అంచనాయే తప్ప అతని జీవితం చాలావరకు తెలియదు. అభిజ్ఞాన శాకుంతలం, కుమారసంభవ మరియు రఘువంశం వంటి ఇతిహాస కవితలు మరియు మేఘదూత వంటి గేయ కవితలు మానవ భావోద్వేగాలు, ప్రకృతి మరియు భారతీయ సంస్కృతిపై లోతైన అవగాహనను చూపిస్తాయి. సంస్కృత భాషపై ఆయనకున్న పాండిత్యం మరియు తదుపరి భారతీయ సాహిత్యం మరియు సంస్కృతిపై ఆయన చూపిన తీవ్ర ప్రభావానికి కూడా ఆయన ప్రసిద్ధి చెందారు.
Kalidasa was a renowned ancient Indian Sanskrit playwright and poet, considered one of the greatest literary figures of India, active between the late 4th and early 5th centuries CE, likely during the Gupta period. His life remains largely unknown, though his works plays like Abhijnanasakuntalam, epic poems such as Kumarasambhava and Raghuvamsa, and lyrical poems like Meghaduta—show a deep understanding of human emotions, nature, and Indian culture. He is also known for his mastery of the Sanskrit language and his profound influence on subsequent Indian literature and culture.
Kubera, die hinduistische Gottheit des Reichtums und Arbeitgeber der Yakshas, bestraft den Yaksha in Kalidasas Meghaduta für die Vernachlässigung seiner Pflichten und die mangelnde Pflege von Kuberas Lotusgarten. Zur Strafe wird der Yaksha für ein Jahr aus der Stadt Alaka auf den abgelegenen Berg Ramagiri verbannt, wo er sich nach seiner Frau sehnt und ihr schließlich einen Wolkenboten mit einer Liebesbotschaft schickt.
Kubera, the Hindu deity of riches and employer of Yakshas, punishes the Yaksha in Kalidasa's Meghaduta for neglecting his duties and failing to properly care for Kubera's lotus garden. As a punishment, the Yaksha is exiled for one year from the city of Alaka to the remote Ramagiri mountain, where he pines for his wife and eventually sends a cloud messenger to her with a message of love.
Die Erzählung beginnt damit, dass ein Yaksha, der Kubera, dem Gott des Reichtums, dient, für ein Jahr nach Ramagiri verbannt wird, weil er seine Pflichten vernachlässigt hat.
The narrative begins with a Yaksha who serves Kubera, the god of wealth, being banished to Ramagiri for a year due to neglecting his responsibilities.
Die Wolke als Bote: The Cloud as Messenger:
Während der Monsunzeit entdeckt der Yaksha eine Wolke und bittet sie, seiner geliebten Frau seine Botschaft zu überbringen.
During the monsoon season, the Yaksha spots a cloud and asks it to carry his message to his beloved wife
अस्त्युत्तरस्यां दिशि देवतात्मा हिमालयो नाम नगाधिराजः ।
पूर्वापरौ तोयनिधी वगाह्य स्थितः पृथिव्या इव मानदण्डः
అస్త్యుత్తరస్యాం దిశి దేవతాత్మా హిమాలయో నామ నగాధిరాజః ।
పూర్వాపరౌ తోయనిధీ వగాహ్య స్థితః పృథివ్యా ఇవ మానదండః
ఉత్తర దిక్కులో దేవతాత్మకుడైన హిమాలయ పర్వతాధిరాజు ఉన్నాడు. తూర్పు మరియు పడమర సముద్రాలలోకి ప్రవేశించి, భూమికి ఒక ప్రమాణదండంలా నిలబడి ఉన్నాడు.
1. कश्चित्कान्ताविरहगुरुणा स्वाधिकारात्प्रमत्तः
शापेनास्तङ्गमितमहिमा वर्षभोग्येण भर्तुः।
यक्षश्चक्रे जनकतनयास्नानपुण्योदकेषु
स्निग्धच्छायातरुषु वसतिं रामगिर्याश्रमेषु।।
కశ్చిత్కాంతా-విరహ గురుణా స్వాధికారాత్ ప్రమత్తః
శాపేనాస్తంగమిత మహిమా సంవత్సర భోగ్యేణ భర్తుః ।
యక్షశ్చక్రే జనకతనయా స్నాన పుణ్యోదకేషు
స్నిగ్ధ ఛాయా తరుషు వసతిం రామగిర్యాశ్రమేషు
అలకానగర యక్షుడు, భార్య నుండి వేరుపడిన బాధతో తన యజమాని శాపం పొందాడు. ఒక సంవత్సరం పాటు రామగిరిలో ఉండవలసి వచ్చింది. సీతాస్నాన పుణ్యమయ జలాలు, మృదువైన వృక్షచ్ఛాయలతో ఉన్న ఆశ్రమాలలో నివాసం ఏర్పరచుకున్నాడు.
కశ్చిత్ యక్షః – ఒక యక్షుడు; కాంతా విరహ గురుణా – భార్య వియోగపు భారంతో; స్వాధికారాత్ ప్రమత్తః – తన కర్తవ్యముపై నిర్లక్ష్యము చేసి; భర్తుః సంవత్సర భోగ్యేణ శాపేన – తన ప్రభువు (కుబేరుడు) విధించిన సంవత్సర కాల శాపం వల్ల; ఆస్తంగమిత మహిమా – తన ప్రతాప్ తగ్గిపోయి; జనకతనయా స్నాన పుణ్యోదకేషు – సీతా దేవి స్నానం చేసిన పవిత్ర జలాలలో; స్నిగ్ధ ఛాయా తరుషు – చల్లని నీడనిచ్చే వృక్షాలలో (ఆశ్రయించి); రామగిర్యాశ్రమేషు వసతిం చక్రే – రామగిరి పర్వతంలోని ఆశ్రమాలలో నివసించాడు.
2. तस्मिन्नद्रौ कतिचिदबलाविप्रयुक्तः स कामी
नीत्वा मासान्कनकवलयभ्रंशरिक्तप्रकोष्ठः।
आषाढस्य प्रथमदिवसे मेघमाश्लिष्टसानुं
वप्रक्रीडापरिणतगजप्रेक्षणीयं ददर्श।।
3. तस्य स्थित्वा कथमपि पुरः कौतुकाधानहेतो-
रन्तर्बाष्पश्चिरमनुचरो राजराजस्य दध्यौ।
मेघालोके भवति सुखिनोऽप्यन्यथावृत्ति चेतः
कण्ठाश्लेषप्रणयिनि जने किं पुनर्दूरसंस्थे।।
4. प्रत्यासन्ने नभसि दयिताजीवितालम्बनार्थी
जीमूतेन स्वकुशलमयीं हारयिष्यन्प्रवृत्तिम्।
स प्रत्यग्रैः कुटजकुसुमैः कल्पितार्घाय तस्मै
प्रीतः प्रितिप्रमुखवचनं स्वागतं व्याजहार।।
धूमज्योतिःसलिलमरुतां संनिपातः क्व मेघः
संदेशार्थाः क्व पटुकरणैः प्राणिभिः प्रापणीयाः।
इत्यौत्सुक्यादपरिगणयन्गुह्यकस्तं ययाचे
कामार्ता हि प्रकृतिकृपणाश्चेतनाचेतनेषु।।
जातं वंशे भुवनविदिते पुष्करावर्तकानां
जानामि त्वां प्रकृतिपुरुषं कामरूपं मघोनः।
तेनार्थित्वं त्वयि विधिवशाद्दूरबन्धुर्गतोऽहं
याञ्चा मोघा वरमधिगुणे नाधमे लब्धकामा।।
संतप्तानां त्वमसि शरणं तत्पयोद प्रियायाः
संदेशं मे हर धनपतिक्रोधविश्लेषितस्य।
गन्तव्या ते वसतिरलका नाम यक्षेश्वराणां
बाह्योद्यानस्थितहरशिरश्चन्द्रिकाधौतहर्म्या।।
त्वामारूढं पवनपदवीमुद्गृहीतालकान्ताः
प्रेक्षिष्यन्ते पथिकवनिताः प्रत्ययादाश्वसन्त्यः।
कः संनध्दे विरहविधुरां त्वय्युपेक्षेत जायां
न स्यादन्योऽप्यहमिव जनो यः पराधीनवृत्तिः।।
तां चावश्यं दिवसगणनातत्परामेकपत्नी -
मव्यापन्नामविहतगतिर्द्रक्ष्यसि भ्रातृजायाम्।
आशाबन्धः कुसुमसदृशं प्रायशो ह्यङ्गनानां
सद्यःपाति प्रणयि हृदयं विप्रयोगे रुणद्धि।।
मन्दं मन्दं नुदति पवनश्चानुकूलो यथा त्वां
वामश्चायं नदति मधुरं चातकस्ते सगन्धः।
गर्भाधानक्षमपरिचयान्नूनमाबध्दमालाः
सेविष्यन्ते नयनसुभगाः खे भवन्तं बलाकाः।।
112 तस्मिन्नन्तर्हितमरुनधिं प्राप्य सद्यः प्रियायाः
संसर्गं मे यदि लभते सन्ततः स्वप्रणीतम् ।
दुःखस्यास्य त्वमनुपमसख्यस्त्वं च सन्देशवाहः
सन्तोषं मे जनयसित तदा दुःखितायास्तदीयम् ॥
తస్మిన్నన్తర్హితమరునధిం ప్రాప్య సద్యః ప్రియాయాః
సంసర్గం మే యది లభతే సన్తతః స్వప్రణీతమ్ ।
దుఃఖస్యాస్య త్వమనుపమసఖ్యస్త్వం చ సందేశవాహః
సన్తోషం మే జనయసిత తదా దుఃఖితాయాస్తదీయం ॥
“ఈ వియోగదుఃఖంలో నా ఏకైక సఖుడివి నీవే, ఓ మేఘమా! నా సందేశాన్ని ప్రియురాలి వద్దకు చేర్చితే ఆమె సంతోషిస్తుంది, దానితో నాకు కూడా సాంత్వన లభిస్తుంది.
114. इत्थं नीतं प्रतिदिवसकं रात्रिभिः शोकसारं
सन्देशं मे तदनु यशसा कल्पयिष्यन्ति सन्तः ।
दृष्ट्वा कान्तां सुरभितवनान्तः प्रिये मन्मथेन
संपृक्तां त्वं यदि कथयसि स्वां कथां तस्य हर्षः ॥
ఇత్త్ం నీతం ప్రతిదివసకం రాత్రిభిః శోకసారం
సందేశం మే తదను యశసా కల్పయిష్యన్తి సన్తః ।
దృష్ట్వా కాంతాం సురభితవనాన్తః ప్రియే మన్మథేన
సంపృక్తాం త్వం యది కథయసి స్వాం కథాం తస్య హర్షః
“ఓ మేఘమా! నేను ఇచ్చిన ఈ సందేశాన్ని నీవు నా ప్రియురాలికి చెప్పినపుడు, ఆమె మనసు మమకారంతో నిండిపోతుంది. వియోగదుఃఖం తొలగి ఆనందం కలుగుతుంది. ఈ విధంగా నా కథను అమృతవాక్యంలా నీవు చేర్చు.
No comments:
Post a Comment