Eazy Foreign Languages

This blog is about German and French Language in Vijayawada. Articles, poems, songs and experiences of poolabala

Sunday, September 1, 2024

భాషకి అలంకారం అక్షరమా శబ్దమా ?

 చంపక మాలలో  పద్యాన్ని మొదట  ఇలా రాసాను  

చంపకమాల పద్యంలో నజ భజ జ జ ర అనే గణాలు ఉండాలి. 1వ అక్షరానికి 11 వ అక్షరానికి యతి మైత్రి కుదరాలి అనే నియమాలు ఉన్నాయి. క్రింది చంపకమాల 2వ పద్యంలో  అన్ని నియమాలు సరిగానే ఉన్నాయి  కానీ  మొదటి పద్యంలో 2వ పాదంలో యతి మైత్రి  క-కు  హల్లుల వరకూ సరిపోతుంది.  అచ్చు లకు సరిపోదు.  ఇది చాలా సూక్షమైన లోపం.   

 (మొదటి అక్షరంగా   కి వచ్చి నపుడు 11 వ అక్షరం  కె  కానీ గె కానీ రావచ్చు.)  

కినుక మువీడి నిచ్చెను కుశాగ్ర రసజ్ఞ నవచై  తన్యమున్  -  ఈ పాదం లో "కుశాగ్ర రసజ్ఞ నవచై  తన్యమున్ మార్చేస్తే పద్యం అందం పోతుంది. కు అనే అక్షరం ఒక్కటి ముట్టుకుంటే ఆ తరువాత వచ్చే అన్ని పదాలు మార్చాలి.   మొదటి పద్యం చూడండి. ఇలా ఉంటుంది.   



చ . అనువు గవేడ భారతి  అహార్య మహత్వ కవిత్వ శక్తతన్ 

  కినుక మువీడి నిచ్చెను కుశాగ్ర రసజ్ఞ నవచై  తన్యమున్

 కనక మునీకృ ప  భృగువు గాదె సనాతని దివ్య బాసటన్ 

మనమున బుట్టు పద్యముల నిత్తు తల్లికి నివాళి నిత్యమున్


 రెండవపాదంలో మొదటి అక్షరాన్ని సరిచేసి రాసాను . రెండవ సారి పద్యం ఇలా ఉంటుంది.


చ . అనువు గవేడ భారతి  అహార్య మహత్వ కవిత్వ శక్తతన్  

 గొనబ  గుభాష  యునిచ్చె    కుశాగ్ర రసచై     తన్యమున్   

కనక మునీకృ ప  భృగువు గాదె సనాతని దివ్య బాసటన్  

మనము  న బుట్టు పద్యముల నిత్తు తల్లికి నివాళి నిత్యమున్


కానీ మొదటిసారి రాసిన పద్యమే బాగుంటుంది. కారణం శబ్దం ముందు ఆ సూక్ష్మ లోపం ఒడిపోతుంది.  పోతన భాగవతం లో కూడా అక్కడక్కడా ఛందస్సు లో కాంప్రమైజ్ అయ్యాడు. మహాను భావుడు ఆయన ముందు నేనెంత ? 


(అంటే మనోజ్ఞమైన భాష అని అర్థం)




No comments:

Post a Comment